‘तिनीहरूलाई राम्रैसँग सम्झाएर पठाएको छु, शायद अब भारतले हामीलाई दुःख दिँदैन’– प्रधानमन्त्री खड्ग ओलीले भारतीय खुफिया एजेन्सी ‘रअ’ का प्रमुख सामन्तकुमार गोयललाई मध्यराति सरकारी आवास बालुवाटारमा भेटेर बिदा गरेपछि आफ्ना निकटस्थहरूलाई त्यसको ‘उपलब्धि’ बारे यसरी आश्वस्त तुल्याए ।

५ कात्तिक अर्थात् २१ अक्टोबरमा गोयल काठमाडौं ओर्लनासाथ आराम गर्न होटल पुगे । दिनभरि यताउता बिताए । राति ९ बजेपछि प्रधानमन्त्रीसँग बालुवाटारमा एक घन्टा पाँच मीनेट एक्लाएक्लै वार्ता गरे । त्यसपछिको भेटमा चाहिँ भारतको विदेश मन्त्रालयमा नेपाल–भूटान मामिला हेर्ने नर्थइस्ट डेस्क भने झैं ‘रअ’ को तर्फबाट नेपाल मामिला हेर्ने दोस्रो हैसियतका तोमर र ‘रअ’ प्रमुखको सचिवालय प्रमुख अरुण जैनहरू समेत सहभागी थिए ।

अरुण भूकम्पताका नेपालमा विवेक जोहरीपछि दोस्रो वरियतामा कार्यरत थिए । यी तीन जना बसेर भएको वार्ताको टिपोटचाहिँ नेपालका तर्फबाट प्रधानमन्त्रीका विदेश मामिला सल्लाहकार डा. राजन भट्टराईले गरेका छन् । तर, यो भेटघाटमा पनि नेपालस्थित ‘रअ’ का स्टेसन म्यानेजर अभिजित हल्दरलाई भने सामेल गरिएको थिएन । बरु, बालुवाटारबाट निस्किएपछि बालुवाटारस्थित उनकै निवासमा पुगेर सामन्तले भेटे ।

भारतले यसअघि पनि ‘रअ’ प्रमुखसहितका जासुसहरूलाई नेपाल पठाउने गरेको थियो । अध्यागमन मामिलासहित हेर्ने गरी ‘रअ’ का मानिस दूतावासमै तैनाथ छन् । यसरी सुक्ष्म तवरबाट भारतले नेपाल मामिला हेर्ने पुरानै क्रम हो । तर, नेपालका तर्फबाट खुल्लमखुला, ठूलो होहल्लासहित, सार्वजनिक सूचना जारी गरेरै भ्रमण भएको चाहिँ यो नै पहिलोचोटि हो ।

भारतीय सञ्चार माध्यमहरूले प्रधानमन्त्री ओली चीनतिर ढल्किएको जनाए पनि यो भ्रमणबारे आफूले केही नबोली नेपालकै तर्फबाट सार्वजनिक गर्न लगाएर ‘नेपालका निम्ति भारत विशेष महत्त्वको छ’ भन्न देखाउन चाहेको प्रस्टै छ । नेपालकै चाहनामा यो भ्रमण भएको स्रोतको दावी छ । र, हाम्रा प्रधानमन्त्री भारतको जुनसुकै तहका मानिससँग पनि सहजै भेट्न तयार भएको सन्देश पनि यो भ्रमणबाट दिइएको खबर बुधबारको जनआस्था साप्ताहिकमा प्रकाशित छ ।

पूर्वसभामुख एवं प्रतिनिधिसभाका सदस्य कृष्णबहादुर महराकी श्रीमती सीता महराको निधन भएको छ । स्वास्थ्यमा गम्भीर समस्या देखिएपछि कात्तिक १३ मा उनलाई दाङस्थित गोर्खा अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो ।

निमोनिया र स्वास–प्रश्वासको समस्या झन्र् बढेपछि कात्तिक १४ मा उनलाई हेलिकप्टरबाट काठमाडौं ल्याएर नर्भिक अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो ।

नर्भिक अस्पतालमा पीसीआर परीक्षण गर्दा महरामा कोरोना पोजेटिभ पुष्टि भएको थियो ।

१५ कात्तिकदेखि भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गर्ने क्रममै बुधबार बिहान ६ः२५ मा सीताको निधन भएको अस्पतालले पुष्टि गरेको छ ।

उनी माइस्थेनिया नामक रोगबाट विगत १० वर्षदेखि पीडित रहँदै आएकी थिइन् ।

१९ कात्तिक अर्थात् ४ नोभेम्बरमा भारतीय स्थल सेनाध्यक्ष मनोज मुकुन्द नरवणे नेपाल आउँदैछन् । नेपाली सेनाको मानार्थ महारथीको दर्जा ग्रहण गर्न नेपाल सरकारको निमन्त्रणामा उनी यहाँ आउन लागेका हुन् । तर, हामी देशभक्त नेपालीहरूले भने नरवणेको यो भ्रमणको जोडदार विरोध गर्नु पर्दछ र गरेका छौं ।

प्रथमतः कुनै एक देसको सेनापतिलाई कुनै अर्को देशका राष्ट्रपतिले सम्मानस्वरुप आफ्नो देशको मानार्थ महारथीको दर्जा प्रदान गर्ने कुरा आफैंमा विवादास्पद, हास्यास्पद र घृणास्पद कुरा हो । त्यसमाथि सामन्ती राजतन्त्रकालमा स्थापित यसप्रकारको ‘प्रचलन’ आज गणतन्त्रकालमा पनि यथावत गरिनु शासकहरुको सामन्ती र औपनिवेशिक संस्कारकै निरन्तरता हो । यदि त्यसो होइन र ‘घनिष्ठ सम्बन्ध’ भएका दुई देशका बीचको स्वच्छ सम्बन्ध हो भने यही परम्परा र प्रक्रिया चीनसँग नेपालले र पाकिस्तान, बङ्गलादेशजस्ता घनिष्ट छिमेकी देश (जो ७० वर्ष अघिसम्म एउटै देशका रुपमा थिए) सँग भारतले किन लागू गर्दैन ? यसरी हेर्दा नेपाल–भारतका सेनाप्रमुखलाई एक–अर्काका मानार्थ महासथीको दर्जा दिने काम अतार्किक, असङ्गतिपूर्ण र अवाञ्छित रहेको कुरा स्वतः स्पष्ट नै छ । अतः यो प्रचलन हामी स्वाभिमानी नेपालीका लागि अत्यधिक दुखद् र विडम्बनापूर्ण विषय हो ।

अर्को आपत्तिजनक सन्दर्भ यो पनि छ कि भारतीय सेना प्रमुख नरवणेको भ्रमणको चाँजोपाँजो पनि मिलाउने गरी भारतीय पुप्तचर संस्था ‘रअ’ का प्रमुख सामन्त गोयल केही अघि नेपाल आए र प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बालुवारमै गएर प्रधानमन्त्री ओलीसँग लामै गोप्य भेटघाट गरे । यो घटनाक्रमले एकातिर भारतीय राजनीतिक र कूटनीतिक नेतृत्व निरर्थक र निकम्मा भएको पुष्टि हुन्छ भने अर्कातिर नेपालको माइक्रो म्यानेजमेन्टमा भारतीय गुप्तचर संस्थाको खुलेआम हस्तक्षेप चलिरहेको पुष्टि गरेको छ । त्यो हस्तक्षेपलाई नेपालको वर्तमान सरकारले स्वीकारयोग्य मात्र होइन, स्वागतयोग्य नै ठानेको स्पष्ट भएको छ । यो स्थिति स्वाभिमानी नेपाली र नेपालको लागि असह्यब कुरा हो ।

आम नेपालीले यतिबेर सहजै बुझिरहेका छन् कि ‘रअ’ का एक कर्मचारीको यो हदको चलखेल र हस्तक्षेपका अगाडि झुकेर नेपालका प्रधानमन्त्रीले नरवणेको स्वागत(सम्मान गर्ने प्रक्रिया अघि बढाएका छन् । यो प्रक्रियाले सार्वभौम नेपालको दुईतिहाई बहुमतको र अझ ‘कम्युनिस्ट’ नामको सरकारमा नेतृत्व गरिरहेका ‘राष्ट्रवादी’ छविका प्रधानमन्त्री ओलीको अवस्थालाई उदाङ्गो पारिरहेको छ । उता, ‘लोकतन्त्र’ को सर्वाधिक धाक लगाउने र अत्यधिक लोकप्रिय रहेको दावी गर्ने अर्को सार्वभौम र शक्तिशाली राष्ट्र भारतका प्रधानमन्त्री मोदीको वास्ताविक अवस्थालाई समेत यो स्थितिले उदाङ्गो पारिदिएको छ । भारतीय राजनीतिक र कूटनीतिक संयन्त्रमाथि खुफिया एजेन्सी हावी रहेको यो स्थिति उसको प्रतिष्ठामा त धक्का हो नै, साथै नेपाल र भारत तथा यहाँका जनताको समेत बेइज्जत हो ।

त्यसैले, नरवणेको नेपाल भ्रमणका सम्पूर्ण कार्यक्रमहरु अविलम्ब रद्द गरिनैपर्छ । यसका निम्ति सचेत, देशभक्त र स्वाभिमानी नेपालका शक्ति, संघ–संस्था र व्यक्ति(व्यक्तिव्यक्तित्वहरुले सशक्त विरोध गर्नु पर्दछ । यदि हामी नेपाली भनिने र गनिनेहरुमा देशप्रेमको थोरै पनि भावना छ, राष्ट्रिय अस्मिता र अस्तित्व जोगाउनुपर्ने कर्तव्यबोध छ र राष्ट्रिय, सांगठनिक एवं व्यक्तिगतरुपमा समेत थोरै मात्र भए पनि स्वाभिमान र स्वाधीनताको मूल्य र महत्त्वबोध छ भने हरेक नेपालीले नेपाल–भारतका वर्तमान सरकारका यी हस्तक्षेपपूर्ण र स्वाभिमानविरोधी कार्यको विरोध, अवरोध र प्रतिरोध गर्नैपर्ने हुन्छ । तसर्थ, यो देशको सरकारमा रहेकादेखि, सदनमा, संसदीय दलमा, संगठन (पार्टी र मोर्चा) मा, सडकमा र समाजमा रहेका सम्पूर्ण सचेत, स्वाभिमानी, स्वतन्त्रताप्रेमी, लोकतान्त्रिक मूल्य–मान्यताका हिमायती, राजनीतिक र कूटनीतिक मर्यादाका पक्षपातीलगायत सम्पूर्ण देशभक्त नेपालीहरुले संयुक्त र सशक्तरुपमा ‘रअ’ को यो षड्यन्त्रकारी र हस्तक्षेपयुक्त व्यवस्थापनमा कथित सैन्य कूटनीतिको प्रयोगका नाममा राष्ट्रिय आत्मसमर्पण हुने गरी हुन गैरहेको भारतीय सेना प्रमुखको नेपाल भ्रमणको निर्णायक विरोध गर्नु अहिलेको ऐतिहासिक अपरिहार्यता भएको छ ।

एउटा देशभक्त नेपालीका नाताले मात्र पनि सबैमा अपिल छ–

– गोयलको हस्तक्षेप र नरवणेको धम्कीका अगाडि नझुकौंं !
– हाम्रा पूर्खाहरुले ज्यानको बाजी लगाएर जोगाएको राष्ट्रिय स्वाभिमान, स्वतन्त्रता र स्वत्व(अस्तित्वलाई कायम राखौं !
– संसारमा नेपाल र नेपालीको इज्जत र प्रतिष्ठालाई अझ माथि उठाऔं !
– नरवणेको आसन्न नेपाल भ्रमणको जोडदार विरोध गरौं !

थप याे पनि पढ्नुहाेस्–
‘भारतीय सेनाध्यक्ष नरवणेको भ्रमण खारेज गर’ : २१ दल/संगठन

सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) भित्रको किचलोले पार्टी नै विभाजन हुने अवस्थामा पुगेपछि शीर्ष नेताहरू आ–आफ्नो रणनीतिमा जुटेका छन् ।

प्रधानमन्त्री समेत रहेका अध्यक्ष खड्ग ओली र कार्यकारी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ का साथै वरिष्ठ नेताद्वय झलनाथ खनाल र माधवकुमार नेपाललगायतका शीर्ष नेताहरू आगामी रणनीति तय गर्न आन्तरिक गृहकार्यमा जुटेका हुन् । आपसमा संवाद गर्न छाडेर शीर्ष नेताहरू आ–आफ्नै रणनीति बनाउन लागेपछि कार्यकर्ता तहमा आक्रोश र निराशा बढ्दै गएको छ ।

‘अहिले एकले अर्को पक्षको आगामी कदम के हुने भन्ने कुरा चासोका साथ हेरिरहेका छन्,’ स्रोतले भन्यो– ‘एउटा पक्षले कुनै कदम चालेमा अर्को पक्षले पनि सोहीअनुसार अगाडि बढ्ने रणनीति बनाउनमा नै उनीहरू व्यस्त छन् ।’

महासचिव एवं अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले पार्टी गम्भीर संकटमा परेको र फुट नजिक पुगेको खुलासा गरेसँगै शीर्ष नेताहरूले पार्टी एकताबारे चासो र चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । कतिपय नेताले आफू आबद्ध समूहको प्रतिरक्षा गर्दै अर्को समूहको आलोचना गर्नमै सामाजिक सञ्जालमा शब्दहरू खर्चिरहेको खबर सुभाष साहको बाइलाइनमा मंगलबारको राजधानी दैनिकमा प्रकाशित छ ।

वैचारिक पत्रकारिताको एउटा हिस्सा बनेर साढे दुई दशकदेखि निरन्तर सञ्चालन हुँदै आएको जनजिब्रो साप्ताहिककै डिजिटल सहयात्रीका रूपमा जनजिब्रो डटकमको यात्रा अघि बढाएका छौं । अनलाइन सञ्चार माध्यमका रूपमा अघि बढाइएको यो यात्रा ‘चलनचल्तीका’ प्रायः अनलाइन माध्यमहरुभन्दा नितान्त फरक ढंगबाट, सुस्पष्ट योजना र वैचारिक एवम् व्यावहारिक प्रतिबद्धताका साथ निरन्तर अघि बढ्नेछ ।

जनजिब्रो डटकमको सम्पादकीय नीति [Editorial Line]

१. जनजिब्रो डटकमलाई विचार अन्तर्क्रियाको साझा थलो/माध्यम र वैचारिक बहसका दृष्टिले वामपन्थी र क्रान्तिकारीहरूको संयुक्त मोर्चा/मञ्चका रूपमा स्थापित/विकसित गराउने ।

२. अहिले जहाँसुकै क्रियाशील/सङ्गठित भए/नभए तापनि विगतमा नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन र विशेषतः माओवादी आन्दोलनमा काम गरेका/योगदान पुर्‍याएका नेता–कार्यकर्ता र समर्थक–शुभचिन्तकलाई आ–आफ्ना विचार र राजनीतिक बहस सञ्चालन तथा तर्क र पुष्ट्याइँ प्रस्तुत गर्न स्थान दिने । यस क्रममा हालको राजनीतिक आबद्धता र भूमिकाका आधारमा कसैमाथि भेदभाव नगर्ने ।

३. सम्पादक मण्डल र प्रकाशन/प्रशारण कक्षका तर्फबाट बुँदा– २ मा उल्लेखित पात्रहरूमाथि अपमानजनक, गाली–बेइज्जतिपूर्ण, लाञ्छनायुक्त र अभद्र शब्दावलीहरू प्रयोग नगर्ने । त्यस्ता शब्दावली प्रयोग नगर्न वा यथासम्भव कम गर्न अन्तर्वार्तादाता, स्तम्भकार, लेखक र स्रष्टाहरूसँग समेत सम्पादक मण्डलले अनुरोध र प्रेरित गर्ने ।

४. नेताविशेष वा व्यक्तिविशेषमाथि व्यक्तिगत टीकाटिप्पणी, आरोप–प्रत्यारोप र घोचपेच गरिएका/गरिने खालका सामग्री सामान्यतः प्रकाशन/प्रशारण नगर्ने । व्यक्तिकेन्द्रित आलोचना र विरोध वा दलाली र चाकडी झल्कने अतिरञ्जित प्रशंसा या भक्तिभाव झल्कने सामग्रीहरू पनि सामान्यतः प्रकाशन/प्रशारण नगर्ने ।

५. विचार, नीति, कार्यक्रम, सिद्धान्त, राजनीति, प्रवृत्ति, आचरण, विकृति–विसंगति, दूराचार, भ्रष्टाचार, अनियमितता, कुशासन आदिको शिष्ट, मर्यादित र दार्शनिक भाषामा तथ्यपूर्ण, तर्कयुक्त र पुष्टि गर्न सकिने गरी आलोचना, भण्डाफोर र विरोध गर्न तथा विचार सिद्धान्तबारे आ–आफ्ना दृष्टिकोणअनुरूप बहस गर्न सबै स्तम्भकार, लेखक र सर्जक स्वतन्त्र हुनेछन् । यस क्रममा व्यक्तिविशेष वा नेताविशेषका सकारात्मक या नकारात्मक भूमिकाबारे चर्चा हुनु या प्रसङ्ग जोडिनु स्वाभाविक हुनेछ ।

६. सङ्गठनात्मक/राजनीतिक आबद्धताका दृष्टिले सबै घटक र पात्र; विधा वा विषयवस्तुका दृष्टिले विविधतायुक्त; क्षेत्र, लिङ्ग र समुदायका दृष्टिले समेत समावेशी तथा सन्तुलित हुने गरी सामग्रीहरूको संयोजन तथा प्रकाशन/प्रशारणमा विशेष ध्यान दिने ।

७. विभिन्न ऐतिहासिक आन्दोलनहरू, वर्गसङ्घर्षहरू, महान् जनयुद्ध, महान् बेपत्ता योद्धाहरू र महान् सहिदहरूका ऐतिहासिकता, योगदान तथा गरिमालाई अस्वीकार गर्ने, अपमानित गर्ने र नजरअन्दाज गर्ने तथा त्यस्ता आशय झल्काउने सामग्रीहरूलाई स्थान नदिने;  बरु त्यस्ता प्रवृत्ति विरुद्धका सामग्रीहरूको प्रकाशन/प्रशारणमा जोड दिने ।

८. ऐतिहासिक तथा द्वन्द्वात्मक भौतिकवाद, जनवाद, समाजवाद, साम्यवाद एवम् कम्युनिस्ट आदर्श तथा अग्रगामी राजनीतिक/सामाजिक/सांस्कृतिक मूल्य–मान्यता विपरीतका सामग्रीहरूलाई स्थान नदिने ।

९. निराशा, कुण्ठा, हिनता र पश्चात्ताप होइन; आशावाद र उज्वल भविष्यको सम्भावना देख्ने र खोजी गर्ने कोणबाट व्यक्त विचार, लेख–रचना र सामग्रीलाई स्थान दिने । विस्तारवाद–साम्राज्यवादका अतिक्रमण, थिचोमिचो र हैकमका विरुद्ध प्रतिरोध र विद्रोह बोल्ने सामग्रीले प्राथमिकता पाउने ।

१०. विभिन्न खाले बार्गेनिङ, धाकधम्की र अपारदर्शी लेनदेनबाट पूर्णतः मुक्त रही कमाइखाने व्यवसायका रूपमा होइन; राष्ट्र र जनताप्रति सचेत नागरिकको दायित्वका रूपमा जनजिब्रो डटकम सञ्चालित हुने तर पारदर्शी र स्वस्थ बजार व्यवस्थापनका माध्यमबाट सञ्चालन खर्च जुटाउने र मितव्ययी एवम् पारदर्शीरूपमा खर्च गर्ने प्रक्रियालाई भने अधिकारकै रूपमा आत्मसात् गरिने ।

मूलतः यिनै दृष्टिकोण, मान्यता र प्रतिबद्धताका साथ अघि बढ्ने जनजिब्रो डटकमको यात्रामा आबद्ध भई नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनको रक्षा, विकास र विस्तारमा आफ्नो क्षेत्रबाट योगदान पुर्‍याउनुहुन सम्बन्धित सबैमा हार्दिक अनुराेध छ । मुद्रण संस्करणमा झैं डिजिटल प्रकाशन/प्रशारण-यात्रामा समेत खुला हृदयका साथ सहयोग प्राप्त हुने र राष्ट्रव्यापीरूपमै वृहत् सहकार्यको वातावरण बन्ने कुरामा हामी विश्वस्त छौं ।

प्रकाशन/सम्पादन टिम
जनजिब्रो डटकम, काठमाडौं, नेपाल

भारतीय सेनाध्यक्ष मनोज मुकुन्द नरवणेको आसन्न नेपाल भ्रमण खारेज गर्न २१ वटा राजनीतिक दल तथा संगठनहरुले नेपाल सरकारसँग माग गरेका छन् । २१ दलका तर्फबाट वरिष्ठ माओवादी नेता सीपी गजुरेलले आइतबार अपिल जारी गर्दै भारतीय सेनाध्यक्ष मनोज मुकुन्द नरवणेको यतिबेलाको नेपाल भ्रमणले नेपालको राष्ट्रियता र राष्ट्रिय स्वाधिनतामाथिको हस्तक्षेप बढ्ने उल्लेख गरेका छन् ।

नरवणेको भ्रमण खारेज नगरे आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिँदै अपिलभा भनिएको छ– ‘उनको नेपाल भ्रमणले झन् नेपालको राष्ट्रियता र राष्ट्रिय स्वाधिनतामाथिको हस्तक्षेप बढ्नेछ । अतः हामी ओली सरकारसँग भारतीय सेनाध्यक्ष नरवणेको नेपाल भ्रमण खारेज गरियोस् भन्ने जोडदार माग गर्दछौं ।’ गजुरेलले अपिलमा अगाडि लेखेका छन्– ‘यदि सरकारले यो भ्रमण रद्द गरेन भने यसको विरोधमा हामीले शान्तिपूर्ण कार्यक्रमको आयोजना गर्ने निर्णय गरेका छौं । हामी सम्पूर्ण देशभक्तहरुलाई विरोध कार्यक्रममा सहभागी हुन आह्वान गर्दछौं ।’

नरवाणेको नेपाल भ्रमणले नेपालको राष्ट्रिय स्वाधिनतामाथि थप हस्तक्षेप गर्ने ठहर गर्दै भारतीय बाह्य खुफिया संस्था (रअ) का प्रमुख सामन्त गोयलले कात्तिक पहिलो साता गरेको नेपाल भ्रमण र प्रधानमन्त्री खड्ग ओलीसँग गरेको गोप्य भेटवार्ताप्रति समेत २१ राजनीतिक दल/संगठनले आपत्ति जनाएका छन् । कात्तिक १९ मा हुने नरवाणेको यही नेपाल भ्रमणको सिलसिलामा गोयलको भ्रमण भएको बताइएको छ । नरवाणेको नेपाल भ्रमण नेपाली सेनाको मानार्थ महारथी दर्जा प्रदान गर्न हुने भएको नेपाल सरकारले जनाएको छ ।

नेपाल र भारत सरकारका बीचमा सीमासम्बन्धी समस्या उत्कर्षमा पुगेको र नेपालको अद्यावधिक नक्सा प्रकाशनका विषयमा टक्कर परिरहेको बेला रअ प्रमुख र सेनाध्यक्षका सिलसिलाबद्ध भ्रमण आत्तिजनक भएको भन्दै नेपाल र भारत सरकारले कूटनीतिक र राजनीतिक वार्ता गर्न चासो नदेखाएको बेलामा भारतकै स्थल सेनाध्यक्षलाई नेपाली सेनाको मानार्थ महारथीको दर्जा दिएर सम्मान दिन खोजिएकामा २१ दल/संगठनले तीव्र विरोध जनाएका हुन् ।

सेनाध्यक्षका रुप्मा नरवाणे नै कार्यरत रहेका बेला भारतीय स्थल सेनाले नेपालको व्यास गाउँपालिकाको लिम्पियाधुरा, कालापानी, लिपुलेक हुँदै चीनको मानसरोवर जाने सडक बनाएको कुरा त्यहाँका रक्षामन्त्रीले पत्रकार सम्मेलन गरेर घोषणा गरेका हुन् । र, नरवाणे स्वयंले नै २ जेठमा भारतमा आयोजित एक गोष्ठीमा बोल्दै उक्त सडक बनाइएको भूमि भारतकै भएको दावी गरेका थिए । सो कार्यक्रममा बोल्दै नरवणेले ‘नेपालले यसको विरोध गर्नुको कुनै तुक नरहेको र कसैको उक्साहटमा लागेर यो काम गरेको आपत्तिजनक अभिव्यक्ति समेत दिएका थिए । ठीक यही बेला उनलाई नेपालमा निम्त्याएर सम्मान गर्दा उनले भनेका कुराकै पुष्टि गरिएको सन्देश जाने ठहर २१ दल/संगठनले गरेका छन् ।

नेपाल सरकारका एक पूर्वराज्यमन्त्री खोभारी राय यादव जुवाको खालबाट पक्राउ परेका छन् । महानगरीय प्रहरी वृत्त स्वयम्भूले पूर्वमन्त्री यादवलाई शनिबार पक्राउ गरेको हो ।

जुवा खेलिरहेको अवस्थामा यादवसहित १० जनालाई स्वयम्भूस्थित साँइली तामाङको घरबाट प्रहरीले पक्राउ गरेको हो । खालबाटै प्रहरीले १ लाख ५३ हजार रुपैयाँ नगद समेत बरामद गरेको प्रहरी स्रोतको भनाइ छ । पूर्वमन्त्रीसँगै विक्रम लामा, देवेन्द्र श्रेष्ठ, उत्तरकुमार लामा, जीतपुर लामा, पर्वत भण्डारी, कान्छा तामाङ र सविन लामा पनि पक्राउ परेका छन् ।

शेरबहादुर देउवा, लोकेन्द्रबहादुर चन्द र बाबुराम भट्टराईको नेतृत्वमा बनेका सरकारमा गरी यादव तीन पटक राज्यमन्त्री भैसकेका छन् । मन्त्री नियुक्त भएपछि घरको छतमा बसेर बन्दुक पड्काएर उनी यसअघि पनि विवादमा परेका थिए ।

नेत्रविक्रम चन्द ‘विप्लव’ नेतृत्वको विद्रोही नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीले आम जनसमुदायका नाममा बुधबार अपिल जारी गरेको छ । कोरोना कहरको बहानामा सरकारले मच्चाइरहेको ब्रह्मलुट र सीमा अतिक्रमणलगायतका भारतीय ज्यादतिविरूद्ध आन्दोलन घोषणा गरेको नेकपाले अपिल जारी गर्दै कोरोना कहर पहुँचवालाहरूको कमाउधन्दा बनेकोमा आपत्ति जनाएको छ ।

‘जनताका पक्षमा कुनै काम गर्नुपरे कोरोनाको कारणले हुन नसकेको बताइन्छ तर सरकार र सुुविधासम्पन्नहरूको स्वार्थ र सुविधा पूरा गर्न भने कोरोनाले कहीँकतै रोकेको छैन,’ अपिलमा भनिएको छ– ‘सरकार र सत्ताधारी पार्टीका नेताहरू राष्ट्रिय समस्याप्रति आँखा चिम्लिएर आपसी पद, कुर्सी र सुविधाको लुछाचुँडीमा व्यस्त छन् ।’ यस्ताे छ अपिलकाे पूर्णपाठ–

नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको अपिल

आदरणीय जनसमुदाय !

यतिबेला सिङ्गो विश्व र नेपाली जनता कोरोना महामारीको प्रभावले प्रताडित छन् तर नेपाल सरकार भने राज्यबाट पूरा गर्नुपर्ने न्यूनतम् जिम्मेवारीबाट समेत झन् पछि झन् पछाडि हटिरहेको छ ।

समग्र राष्ट्रिय योजना बनाएर सम्पूर्ण राज्यसंयन्त्र कोरोना महामारीविरुद्ध परिचालन गर्नुको साटो सरकारको कहिले कुनै तयारीबिना लकडाउन त कहिले अव्यवस्थित आवागमनले कोरोना नियन्त्रणभन्दा दिन–प्रतिदिन फैलँदो अवस्थामा छ ।

विदेशमा रहेका नेपालीहरूलाई सुरुमै नेपाल फर्काउन पहल नगरी पछि निकै प्रतिकूलता र चौतर्फी दबाब थपिएपछि महँगो शुल्क तिरेर नेपाल आउन पाउने मात्र होइन, नेपाल फर्किसकेपछि पनि सेल्फ क्वारेन्टाइनका नाममा होटेलमा महँगो रकम तिर्न बाध्य पारिएको छ । भारतलगायत विभिन्न देशहरूबाट स्वदेश फर्किसकेका नेपालीहरू नेपालमा रोजगारीको अभाव, राज्यको बेवास्ता र दैनिक जीविकोपार्जन गर्न नसकेर विदेशतर्फ नै फर्कन बाध्य नेपालीहरूको लस्कर र काठमाडौँ खुलामञ्चलगायत देशका विभिन्न स्थानमा छाक टार्नकै लागि लाम बसेका सर्वसाधारणको अवस्थाले वर्तमान नेपाली राज्यव्यवस्थाको वास्तविकता चित्रण गर्दछन् ।

आम श्रमिक जनसमुदाय मात्र नभई मध्यमवर्गीय समुदाय समेत कोरोनाका कारण जीवनयापनमा कठिनाइ भइरहेको अवस्थामा आमसर्वसाधारणको दिनचर्या त झनै अभावग्रस्त र कहालीलाग्दो भइसकेको छ । सरकारले यसबारे कुनै चासोसमेत राख्दैन । अनलाइन कक्षाका नाममा निजी विद्यालयहरूबाट चर्काे शुल्क लिने प्रपञ्च चलिरहेको छ । व्यापारव्यवसाय र उद्योग धराशायी भएको छ तर सरकार राहत र सहुलियत प्रदान गरी कर छुट दिनुसट्टा यस्तो अवस्थामा समेत राष्ट्रिय पुँजीपतिदेखि सामान्य व्यवसायीलाई पटकपटक कर तिर्न धम्क्याएर आतङ्कित पारिरहेको छ ।

जनताका पक्षमा कुनै काम गर्नुपरे कोरोनाको कारणले हुन नसकेको बताइन्छ तर सरकार र सुुविधासम्पन्नहरूको स्वार्थ र सुविधा पूरा गर्न भने कोरोनाले कहीँकतै रोकेको छैन । सरकार र सत्ताधारी पार्टीका नेताहरू राष्ट्रिय समस्याप्रति आँखा चिम्लिएर आपसी पद, कुर्सी र सुविधाको लुछाचुँडीमा व्यस्त छन् ।

कोरोनाको कहर कतिपय पहुँचवालाहरूका लागि भने कमाउधन्दा बनिरहेको छ । कोरोनाका नाममा कमिसन र व्यापारीकरण चलिरहेको छ । उनीहरूलाई कारबाहीको सट्टा सरकार आफैँ भ्रष्टाचार र कमिसनमा व्यस्त छ । हामी कोरोना सम्बन्धित र अन्य सम्पूर्ण भ्रष्टाचारमा संलग्नहरूलाई गम्भीर चेतावनी दिन चाहन्छौँ ।

सरकारले कोरोना सङ्क्रमण आशङ्कित सबैलाई निःशु्ल्क स्वास्थ्य परीक्षण र उपचारको व्यवस्था गर्नुपर्छ र कोरोनाबाहेकका अन्य बिरामीहरूको उपचारमा भइहेको लापरबाही अन्त्य गर्नुपर्छ र औषधीको उचित व्यवस्था गर्नुपर्छ । कोरोना महामारीका विरुद्ध अग्रमोर्चामा लड्ने सुरक्षाकर्मी नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी, स्वास्थ्यकर्मी डाक्टर, नर्स, सफाइकर्मी, सुरक्षागार्डलगायतलाई विशेष आर्थिक सुविधासहित सामाजिक सुरक्षाको सुनिश्चितता गर्नुपर्छ ।

काम गर्न पनि नपाउने र गाँस, बास, लुगाकपडाको व्यवस्था गर्न नसक्ने किसान, मजदुर, भूमिहीन, सुकुमबासी, रोजगारविहीन हुन बाध्य भएका र बेरोजगार परिवारको न्यूनतम् दैनिक जीवनयापनका लागि राज्यले जिम्मा लिन जरुरी छ । आयआर्जनबाट विमुख हुनुपरेको यस अवस्थामा घरभाडामा बस्नेहरूको घरभाडा मिनाहा र घरधनीहरूको घर बहाल कर मुक्त गर्नका लागि सरकारले विशेष योजना लागू गर्न अनिवार्य भएको छ ।

नेपाली भूभाग भारतीय नियन्त्रणमा रहेको विषयमा सिङ्गो राष्ट्र तथा विश्वभरका नेपाली जनताको सङ्घर्ष र दबाबसहित सरकारबाट नयाँ नक्सा प्रस्तुतिमा नै सीमित भएको छ । यस विषयमा सरकारले कुनै थप पहल गर्न सकिरहेको छैन । हालै भारतीय गुप्तचर प्रमुखसँग नेपालको प्रधानमन्त्रीलगायत विभिन्न नेताहरूसँगको गोप्य मन्त्रणाले राष्ट्रियताबारे थप आशङ्का पैदा गरेको छ । यसैबीच भारतीय स्थलसेना प्रमुखको नेपाल भ्रमण तय भएको छ ।

केही समयअघि मात्र राजनीतिक र कूटनीतिक मर्यादासमेत नाघेर नेपालको सीमा र सार्वभौमिकताविरुद्ध अभिव्यक्ति दिने व्यक्ति र संस्थालाई नै मानार्थ प्रधानसेनापतिको उपाधि दिने कार्यले नेपाली राष्ट्रियता र नेपाली सार्वभौमसत्ताको सम्मान हुन्छ वा अपमान ? तसर्थ नेपाली राष्ट्रियता र सार्वभौमसत्ताको रक्षा, अतिक्रमित नेपाली भूमि फिर्ताका लागि थप राजनीतिक, कूटनीतिक पहल र अन्तर्राष्ट्रियकरणका निम्ति विश्वभरिका नेपाली र शुभचिन्तकहरूको प्रभावकारी एकता र सङ्घर्षपूर्ण दबाब अनिवार्य छ ।

आदरणीय जनसमुदाय !

नेपाली समाजको राजनीतिक, आर्थिक र सांस्कृतिक रूपान्तरणका लागि एकीकृत जनक्रान्तिमार्फत वैज्ञानिक समाजवाद निर्माणका निम्ति सङ्घर्षरत हाम्रो पार्टीबाट कोरोनाका कारण उच्च किसिमका सङ्घर्षका कार्यक्रमहरू स्थगित गरेको अवस्थामा समेत सरकारले हाम्रो पार्टीका जिम्मेवार नेता, कार्यकर्ता, समर्थक र शुभचिन्तकलाई समेत गिरफ्तार गर्ने, मुद्दा लगाउने, शारीरिक र मानसिक यातना दिने कार्यलाई निरन्तरता दिइरहेको छ । बिरामी राजनीतिक बन्दीहरूको उचित उपचारमा बेवास्ता गरिरहेको छ । देशको संवेदनशील क्षणमा पार्टीद्वारा प्रस्तुत संयमलाई कमजोर नठान्न चेतावनी दिन चाहन्छौँ ।

यति बेला सरकारले राष्ट्र र जनसरोकारका पक्षमा आवाज उठाउने जुनसुकै राजनीतिक शक्ति, नागरिक अगुवा, व्यक्तित्व र जनसमुदाय सबैप्रति दमनको नीति अपनाइरहेको छ । दमनले प्रतिरोध र हिंसाले प्रतिहिंसा जन्माउँछ भन्ने कुरा आधारभूत ऐतिहासिक सत्य हो । सरकारको यस किसिमको रबैयाले आमजनसमुदाय फेरि सङ्घर्षमा उत्रिन बाध्य छन् ।

नेपाली राष्ट्रियताको रक्षा, जनतन्त्र र जनजीविकाको विषय कुनै एक व्यक्ति वा राजनीतिक दलको सरोकारको विषय नभई सम्पूर्ण देशभक्त, प्रगतिशील नागरिकहरूको साझा दायित्व हो । तसर्थ यस महत्वपूर्ण अभियानमा आआफ्नो स्थानबाट साथ, सहयोग र सहभागिताका लागि सम्पूर्ण राजनीतिक शक्ति, देशभक्त, श्रमिक, किसान, व्यवसायी, बौद्धिक व्यक्तित्वहरू र आमसमुदायमा हार्दिक अपिल गर्दछौँ ।

नाराहरूः
आम नागरिकहरूलाई निःशुल्क स्वास्थ्य परीक्षण र उपचारको व्यवस्था गर ।
कोरोनाका नाममा कमिसनतन्त्र र व्यापारीकरण बन्द गर ।
भ्रष्टाचारीलाई कारबाही गर ।
भारतीय साम्राज्यवादी अतिक्रमण बन्द गर ।
कालापानीबाट भारतीय सेना फिर्ता जा ।
नेपाली सार्वभौमिकताको सम्मान गर ।

नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी
केन्द्रीय समिति